Pason Kointutunan / Kabar Nopili

Kopisanangan kumaa toinsanan tompinai om tambalut Dusun. Minaanku pohoroo o bolog diti sobaagi do ponimungan di bobolog i pinosurat doid boros Dusun. Alansan oku kumaa do tongotompinai om tangatambalut di kiharo bolog toi ko nokoilo do haro bolog om nunu nopo iri pinosurat id boros Dusun toi ko Kadazan (Tulun Kadai /Tangara) do popoilo doho maya do bolog 'Iso Dusun' diti. Kanou no misokodung do popoingkakat babasaon do id tompok tunturu tu insan tadau, tulun Dusun om woyoboros Dusun nga kotongkop nogi id sompomogunan.  | 

TUTUMANUD

Thursday, August 18, 2011

Kotobian Tadau Kabansaan Ko-54

Ontok 31 Magus 1957, mangaramai tokou do kinouliton toun kopomorintaan sondiri do Malaya. Karamaian diti ramayon tumimpuun do tulan Magus om potilombuson gisom 16 Manom monikid toun tu ontok 16 Manom toun 1963 nopo nga tadau Malaysia.

Tadau Malaysia nopo nga tadau kinosuangon do Sabah om Sarawak id pomorintaan Malaya. Soira rinumuhang Sabah om Sarawak miampai Malaya, nopungaranan di pisaan diti sobaagi do Malaysia.

Ontok do kouliton tadau kamalayaan , mamason oku do Kotobian tadau kabansaan ko-54 kumaa toinsan tulun Malaysia. Kanou no mampai do popokiliu bondira Malaysia iy pinungaranan do 'Buris Mabang-babang'. Kanou no toinsanan popokiliu do buris mabang-babang id walai tokou. Alansan oku do otilombus noh daa pisokodungan do tulun tokou om toririmo do mogitabi-tabi.

Wednesday, August 17, 2011

Momoli do amas

Momoli do amas? Atukoi! Apagon kopio gatang do amas.

Nung momoli mantad id kadai amas nga mimang do apagon bo gia gatang. Lolobi poh nung momoli do sinsing, karo toi golong amas. Iso gram kigatang do RM180.00 gisom do RM200.00. Kororosi poh kaagu nung atagak toi panakahon do tulun.

Baino potudukonku dokoyu do tiyonon pomolian amas iy osuhatan gatang om milo padagangon do soira-ira nopo. Awu atagak om awu apanakau do tulun. Montok di noubas noh do pogompi tusin id bing, karalano nopo nga miagal nopo do mongoi pogompi tusin id bing.

Sosongulun it mongukab do akaun diti mositi do nogonop umur 18 toun om kikad kointutunan Malaysia.

Pomitanan karalano do potudukonku nopo nga karalano mongukab akaun pogompian amas id Maybank.



  1. Posodia do tusin sokukuri do RM200.00. (RM174.00 montok pomoli do 1 gram amas om RM10.00 montok do 'Stamp Duty'. Nung haro tusin do noolu, gunoon do pomoli-moli kosukupan id walai.)
  2. Rumikot hilo bing om mokituduk di upisor bing kokomoi do karalano mongukab akaun amas toi 'Gold Investment Account'.
  3. Monuang di poom pinatahak do bing.
  4. Maganu do numbur nuludan om andadon gisom olohou numbur.
  5. Olohou nopo numbur nuludan, rumikot no id kaunto nokomoi do momoli om popogompi do amas.
  6. Opongoh poh ilo, muli no. Suab-suab toi soira-ira nopo umbalan noh do mongoruhang do amas.
  7. Panansarahan: Gatang do amas nopo nga maliw monikid timpu. Imuhoton poh bing pogulu do momoli toi papadagang do amas.

Id siriba diti nopo nga pogisusuaian do akaun pogogompian amas id pipiro bing miampai gatang amas di ontok 16/08/2011. Ontok di jam 11:30 kosuabon dilo, minongoi oku pomoli do amas id bing Maybank om gatang nopo nga RM171.92. Sosodopon nopo di nga nokoingkawas gisom RM 173.58 iso gram.

Ngaran Akaun

Pogompion Sokukuri (gram)

Pogompion Poimaso (gram)

Gatang pomoli do bing (RM)

Gatang padagangon do bing (RM)

CIMB Bank Gold Deposit Account

10

10

166.7

171.9

Maybank Gold Investment Account

1

1

166.46

173.58

Public Bank Gold Investment Account

10

2

167.46

174.24


Pongintangan do gatang amas poimaso:

CIMB - http://www.cimbbank.com.my/index.php?ch=gen_rate&pg=gen_rate_gold&tpl=gen_rates&uc=1

Maybank - http://www.maybank2u.com.my/mbb_info/m2u/public/treasuryRates.do?chCatId=/mbb/Personal/INV-Investment&programId=INV03-Gold&cntTypeId=0&cntKey=INV03.03

Public Bank - http://www.pbebank.com/en/en_content/personal/rates/goldinvest.html


Tuesday, August 16, 2011

Gatang Do Amas

Tambang Amas toi 'Kijang Emas'
Momoli om poopi do amas nopo nga iso ralan do popoopi koonuan. Milo tokou popoopi do tusin nga nung poopion id siriba do tulunan, kumuri di gatang diri. Soringgit (RM1.00) di toun 2000 koboli po do hopod tindalam, nga soringgit di toun baino (2011), koboli nopo do tolu tinan do tindalam iy miagal ginayo do songinan di toun 2000.


Ogumu tulun rangkaya do koboros, ralan nopo do popogompi do tusin nga momoli om popogompi do amas. Mantad poh di pogulu poh, gatang do amas awu poh nokoumbal do nokoinsiriba. Iso aun (28.34952 gram) amas di pogulu koboli do songinan karabau. Baino nga koboli nogi do songinan karabau. Komoyon do awu minsiriba gatang do amas.

Montok do lobi kointalangan, maai tokou imuriai gatang do iso aun amas nung poiradon do pirok.

TounAmas/Pibagalan do Pirok
(aun do pirok pibagalon do iso aun amas)
168714.94
168814.94
168915.02
169015.02
169114.98
169214.92
169314.83
169414.87
169515.02
169615.00
169715.20
169815.07
169914.94
170014.81
170115.07
170215.52
170315.17
170415.22
170515.11
170615.27
170715.44
170815.41
170915.31
171015.22
171115.29
171215.31
171315.24
171415.13
171515.11
171615.09
171715.13
171815.11
171915.09
172015.04
172115.05
172215.17
172315.20
172415.11
172515.11
172615.15
172715.24
172815.11
172914.92
173014.81
173114.94
173215.09
173315.18
173415.39
173515.41
173615.18
173715.02
173814.91
173914.91
174014.94
174114.92
174214.85
174314.85
174414.87
174514.98
174615.13
174715.26
174815.11
174914.80
175014.55
175114.39
175214.50
175314.54
175414.48
175514.68
175614.94
175714.87
175814.85
175914.15
176014.14
176114.54
176215.27
176314.99
176414.70
176514.83
176614.80
176714.85
176814.80
176914.72
177014.62
177114.66
177214.52
177314.62
177414.62
177514.72
177614.55
177714.54
177814.68
177914.80
178014.72
178114.78
178214.42
178314.48
178414.70
178514.92
178614.96
178714.92
178814.65
178914.75
179015.04
179115.05
179215.17
179315.00
179415.37
179515.55
179615.65
179715.41
179815.59
179915.74
180015.68
180115.46
180215.26
180315.41
180415.41
180515.79
180615.52
180715.43
180816.08
180915.96
181015.77
181115.53
181216.11
181316.25
181415.04
181515.26
181615.28
181715.11
181815.35
181915.33
182015.62
182115.95
182215.80
182315.84
182415.82
182515.70
182615.76
182715.74
182815.78
182915.78
183015.82
183115.72
183215.73
183315.93
183415.73
183515.80
183615.72
183715.83
183815.85
183915.62
184015.62
184115.70
184215.87
184315.93
184415.85
184515.92
184615.90
184715.80
184815.85
184915.78
185015.70
185115.46
185215.59
185315.33
185415.33
185515.38
185615.38
185715.27
185815.38
185915.19
186015.29
186115.50
186215.35
186315.37
186415.37
186515.44
186615.43
186715.57
186815.59
186915.60
187015.57
187115.57
187215.63
187315.93
187416.16
187516.64
187617.75
187717.20
187817.92
187918.39
188018.05
188118.25
188218.20
188318.64
188418.61
188519.41
188620.78
188721.10
188822.00
188922.10
189019.75
189120.92
189223.72
189326.49
189432.56
189531.60
189630.59
189734.20
189835.03
189934.36
190033.33
190134.68
190239.15
190338.10
190435.70
190533.87
190630.54
190731.24
190838.64
190939.74
191038.22
191138.33
191233.62
191334.19
191437.37
191540.48
191630.78
191724.61
191821.00
191918.44
192020.28
192132.76
192230.43
192331.69
192430.80
192529.78
192633.11
192736.47
192835.34
192938.78
193053.74
193171.25
193273.29
193369.83
193472.36
193554.19
193677.09
193777.44
193880.39
193988.84
194099.76
194199.73
194290.57
194377.67
194477.67
194567.40
194643.67
194748.73
194847.07
194948.61
195047.14
195139.12
195241.16
195341.04
195441.01
195539.24
195638.50
195738.50
195839.27
195938.34
196038.27
196137.82
196232.22
196327.34
196427.04
196527.04
196627.04
196722.56
196818.29
196923.16
197020.54
197126.66
197234.75
197338.21
197433.90
197536.51
197628.76
197732.05
197835.80
197927.69
198029.66
198143.65
198247.24
198337.03
198444.26
198551.68
198667.25
198763.84
198866.95
198969.49
199079.78
199189.83
199287.47
199383.85
199472.79
199574.78
199674.89
199767.91
199853.24
199953.26
200055.96
200161.95
200267.32
200374.22
200461.30
200560.70
200652.20
200752.05
200851.13
200964.67
201068.99


Pinogonuan: Measuring Worth.com

Friday, August 12, 2011

10 Karalano Popoilo Do 'Oupus Oku Dika'


It nopo timpuun do nokopintutun nga asasaru po kaka do poboros 'Oupus Oku Dika'. Pipiro toun do notoliban, soira do nokopisawo nodi, soira do kitanak nodi, awu nodi insan do poboros miagal dilo. Otingayaman toi nababasan nodi do poboros?

Nung apagon di kopio do moboros 'Oupus oku dika' kumaa do koruhang nuh, iti noh 10 ralan do popoilo do oupus ko disio.
  1. Poiliho no sinuratan 'nota' id tampat koubasanan. Atangkangau nopo kopio do karaja, haro nogi bo gia timpu do mongukab kaban ais, kiri, lanjang toi ko sumuang id jamban. Ponurat no do nota om posokoton no do hinonggo nopo it awayaan do koruhangnu. Soira do abasa disio, oilaan disio do maso koh poh do oupus dau.
  2. Mangagapus di koupusannu do soira nopo. Maso do mongintong do tv toi pogulu do modop, gopuso no iy koupusannu. Tanak nu nga milo nogi do gopuson, poposunud do 'kopisanangan modop' om nogi tanda do oupus ko disio.
  3. Monurat do 'sajak' toi sisindiron nga iso nogi ralan do poposunud do oupus ko disio. Ponurat noh do poingkuro nopoh it kirati montok dia. Miagal do ngingis disio it kagayat do ginawo nu toi pongi-ngirak disio soira korongou do ponompuirakl nuh.
  4. Manahak do wawa di awu nasangka disio. Soira-ira nopo. Ontok tadau raya, krismas, tadau kinouliton do pisasawaan, tadau kinohodion toi soira nopo. Awu tagal do apagon gatang nga patahakon nopo miampai ogonop ginawo. Isai-isai nga orohian rumamit wawa.
  5. Wonsoyo karaja disio. Koinsoruan do mongimuhau, mongolihung do takanan, momupu do rasuk, mogonsok om susuai poh. Kada andado do mokitulung isio, pogihum noh do ralan papasanang do koruhang nuh iy kopoilo disio do oupus ko dau.
  6. Piangkawot do longon soira do mimpanau toi soira nopo. Iti no ralan do popokito kosokodungannu kumaa do koruhang nuh.
  7. Mogonsok di pointantu montok disio. Pohoro no makan dongotuong miampai do binabang dian, kitakanon do awasi miampai loyuk tuunion di kagayat do ginawo. Iso makan totuong di osorou sogigisom.
  8. Panandasuk noh di kagayat do ginawo. Id walai sondiri piah nung manampakai do tosonong om kagayat do ginawo nga ula noh. Awu iy tagal do magandad poh do mimpanau om manampakai nogi dii rasuk tongolumis.
  9. Kopoposion sanga-ngadau nadalaan do kohuyan om koinggolou tulu. Umbalan boh gia do mongurut gakod, longon om tulu do koruhangnu. Pongi-ngigit nu sundung poh do awu koirad di mongungurut nga kaanu nogi popoinsiriba hinuyan nung wonsoion nu miampai ginawo di tolidang.
  10. Pokinongoho nunu boroson diolo. Nung haro poboroson disio, tingkadai poh do mambasa karatas kabar, mongintong tv toi mamain kompiuto. Kaanu koh nopo do monongkiboros tangatambalut maya id tolipaun solinaid do pitanga jaam, nunu sala do manahak tolingo kumaa do koruhang solinaid do pipiro minit.

Otumbayaan oku do ogumu karalano popokito 'oupus oku dika' id soliwan do kabang (boros) kumaa do koruhang tokou. Nunu it maan nga wonsoyo noh nung opurimanan nuh do koponginsasamod om kasanangan do ginawo dau.

Pinogonuan gambar om sinuratan: http://www.dumblittleman.com/2009/02/10-ways-to-say-i-love-you-without.htmlLink

Monday, August 1, 2011

Kadaat

Haro mambabasa do mogihum kokomoi do 'kadat' (kadaat) hiti id bolog diti. Nunu gia komoyon do kadaat? Alalaid no moti do awu gunoon iti di sukod wagu ngai tu nokowolih nodi adat do tonudon diolo. Ogumu nodi it kiagama toi kikotumbayaan miagal do Koristian om Silam.

Iy nopo tokoro oku poh, haro poh pipiro tambalut songkosukadanku do mamantang dii adat tinungkusan miagal do kadaat. Kadaat toi ko rati do anaru nopo nga 'kada daa arau-arau tu haro kama araat do aantakan' nopo nga iso pomisusudan do kaantakan di taraat nung sunsungan tokou iri pantang diri.

Kadaat nopo di koubasanan do awayaan dahai nga lontugi do tumalib id ralan. Sundung tu no moti gia lontugi diti do tumalib id ralan. Ginumu nopo do takod diti lontugi nga 38 gakod gisom 198 gakod tumanud do ninaru om ginayo dau.


Nung kawaya nopo do lontugi nga andadon poh do katalib it lontugi om monilombus nogi do mamanau. Nung monilombus koh do mamanau nga haro no moti aantakan taraat miagal do kasadu, kotompisal, koruba do tulanut, gusaon do bohuang, gusaon do karabau toi nunu nopo it taraat.

Haro nogi susuyan koubasanan do molo-lohing kokomoi do kadaat ontok mampanau mongoi pomuhaboi. Nung koruba nopo do tulanut topurak nga kada no tilombus do mamanau mongoi pomuhaboi do ontok tadau diri tu araat ot kotutukon do pomuhabaian miagal do awu abayaan do miongoi toi nung abayaan nga kopitongkiad paganakan diolo. Sundung do kadaat nung koruba do tulanut topurak, nga milo ilo do posonongon nung haro ponogit. Koubasanan do ponogit nopo di pogulu nopo nga songinan wogok do pootodon kumaa di molohing do tondu hinabayan. Pootodon ilo tumanud do pibatasan di paganakan momuhaboi om paganakan habayan pogulu do timpu piangayan.

Tuni do tombolog gayomato toi ko puok nga kadaat nogi nung mongintalun do totuong. Nung korongou do tuni 'uok... uok... uok...' ka om osonong do tumingkod poh do humombo toi mongintalun. Monsudu poh toi modop do toruhai tu nung monilombus do humombo nga ingaa iy kotutukon toi koonuan. Lobi araat do aantakan nopo nga apalid id talun.

Nung haro susuyan dokoyu kokomoi do kadaat, mangai no posurato id 'comment'.

Komoiboros:


1. pomuhaboi = ponunang
2. piangayan = kumawin
3. apalid = kaansau

Pinogonuan gambar: Lontugi, pogidu noh mantad id walaiku